حرمت بزرگترهایمان را پاس بداریم

حفظ حرمت بزرگترها در گذشته های نه چندان دور، یکی از پسندیده ترین سنت ها و الگوهای رفتاری ما ایرانیان بوده و آن را به عنوان یکی از ارزش‌های مثبت اجتماعی محترم می شمردیم؛ اما امروز این ارزش‌ها در اغلب موارد،  رنگ باخته و دیگر از آن ها اثری باقی نمانده است.
وقتی پای صحبت مسن ترها و کسانی که سنی ازایشان گذشته است می نشینی، سردرد دلشان باز می شود و ضمن گله و شکایت از اینکه مرز بین بزرگ و کوچک از میان رفته و نسل های جدید، دیگر مانند گذشته  به بزرگترها احترام قائل نمی شوند؛ می گویند:  زمانه بد جوری عوض شده و سنت های مثبت و پسندیده اجتماعی به کلی رنگ باخته است. آنان می‌افزایند: وقتی در سنین جوانی و حتی میانسالی بودیم احترام بزرگترها را بر خود فرض می دانستیم و در حضور والدین و افراد مسن تر به خود اجازه نمی‌دادیم پایمان را دراز کنیم و در هر محفل و مجلسی که بزرگترها حضور داشتند همیشه دوزانو می نشستیم. آنان همچنین می‌گویند: تا بزرگترها سر سفره غذا نمی‌نشستند، کوچکترها به خود اجازه نشستن نمی‌دادند و منتظر می ماندند تا اول آنان دست به غذا ببرند. این عده اضافه می‌کنند:  ما با وجود پشت سر نهادن دوره های نوجوانی و جوانی و رسیدن به سن پیری، هنوز هم ارزش ها و سنت های قدیمی را محترم می شماریم و حرمت کسانی را که حتی دو سه سال از ما بزرگترند پاس می داریم؛ اما نمی دانیم چرا این الگوی پسندیده با یک چرخش ۱۸۰ درجه ای در جهت منفی، تغییر کرده است؟! انتظار این بود که به موازات پیشرفت های علمی به ویژه فناوری اطلاعات و ارتقاء سطح دانش و فرهنگ همگانی، شاهد اصلاح روشهای تربیتی متناسب با این پیشرفت ها و به تبع آن احیاء و رشد الگوهای مثبت رفتاری در جوانان بودیم. گویی علم و اخلاق درمقابل هم قرار گرفته‌اند و با هم در تضادند! کما اینکه این تضاد را در رفتار نسل‌های جدید  به روشنی  می بینیم.
ضروری است که دستگاه های متولی و رسانه‌های همگانی، در کنار خانواده‌ها، ضمن ایفای نقس خود، در تفهیم این حقیقت، به نسل‌های جدید و آینده که: هدف غائی علم و دانش، ارتقاء سطح اخلاق، ادب و شعور اجتماعی و اصلاح روش‌های همزیستی و سبک زندگی انسانهاست؛ به آنان حالی کنند که باید اسوه و نماد اخلاق و سنبل نیکی و نیک مردی باشند و با حفظ حرمت همنوعان و رعایت احترام  بزرگترها، ثابت کنند که علم، نه تنها با اخلاق و ارزش‌های اجتماعی در تضاد نیست، بلکه عاملی است برای تنظیم واصلاح  الگوهای رفتاری و هنجارهای اجتماعی.
جوان‌ترها همچنین باید در نظر داشته باشند که همیشه در سنین جوانی  در جا نخواهند زد؛ بلکه دیر یا زود به مرحله پیری و کهولت خواهند رسید؛ آن وقت است که الگوهای غلط رفتاری و بی حرمتی به بزرگترها به خودشان بر گشته و گریبانشان را خواهد گرفت. 
عباسعلی خسروداد