راستش را بخواهید بنده به روایت یادداشت هایی که در رسانه ها منتشر کرده ام، تا دیروز یکی از منتقدین سرسخت کاوه سودا بودم. انتقادات بنده بر مصداق ضرب المثل معروف: "هرکس تنها پیش قاضی برود خوشحال برمیگردد." صرفاً بر اساس شنیدهها و اظهارنظرهایی بود که ازقول برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی درباره آلایندگی این واحد صنعتی ارائه میشد. کثرت و تنوع اظهارنظرها مرا قانع می کرد که کاوه سودا بیش از آنچه در تصور بگنجدآلاینده بوده و برای محیط زیست مضر است؛ تا اینکه فرصتی دست داد که طی نشستی با مدیر کارخانه و استماع توضیحات ایشان درباره وضعیت کلی این واحد، در قضاوتم تجدید نظر کنم و به مسائل آن، نگاه واقع بینانه تری داشته باشم.
صحبتهای سعید حُسنی: مدیر کارخانه کاوه سودا به شرح زیر، از نظر خوانندگان محترم این روزنامه می گذرد و قضاوت در این زمینه به عهده وجدانهای بیدار و منصف واگذار میشود:
ایشان با بیان اینکه: اطلاعات یک منتقد درباره موضوعات مورد نقد باید جامع و کامل باشد گفت: اگر انتقاد، منطقی و منصفانه باشد سازنده است. باید بپذیریم که هیچ حرکتی و هیچ فعالیتی عاری از عیب نیست. ما هم چنین ادعایی نداریم. فعالیت این مجتمع و این کارخانه هم ممکن است ایراداتی داشته باشد و ما خوشحال خواهیم بود که اگر کسی یا کسانی بیایند و این ایرادات را به ما گوشزد کنند؛ البته به شرطی که مطابق با واقعیت باشد نه خدای ناکرده مغرضانه هدفمند و احتمالاً با شائبههای سیاسی.
وی افزود: داوری درباره یک موضوع یا یک رخداد، باید بر اساس مستندات و واقعیتهای عینی باشد. همانطوری که قضاوت، درباره یک موضوع یا شکایت، در مراجع قضایی مراحلی دارد و یک قاضی نمی تواند صرفا بر اساس یک ادعای واهی طرف مقابل را محاکمه، محکوم یا تبرئه کند؛ بلکه با مراجعه به شواهد، قرائن، مستندات و قوانین، حق را از ناحق تشخیص می دهد و درباره آن حکم صادر میکند،
برخی ادعاها و اظهارنظرها در باره آلایندگی کاوه سودا اگر نگوییم مغرضانه، بلکه اغلب بی پایه و اساس و از سر ناآگاهی است و نمیتواند دلیل و مصداق انحراف این واحد از موازین زیست محیطی و پروتکل های مرتبط با محیط زیست باشد. این مجتمع در طول مدت فعالیت خود همواره کوشیده است با استفاده از رهنمودهای کارشناسان، روز به روز در مسیر توسعه و تکامل گام بردارد و ایرادات احتمالی خود را یکی پس از دیگری بر طرف کند.
وی اضافه کرد: ایران حدود ۵۰ سال پیش اتومبیلی را به نام پیکان تولید کرد که از بیشتر جهات، با استانداردهای صنعت اتومبیل سازی مطابقت نداشت؛ اما به تدریج و با گذشت زمان تکنولوژی نسبتاً بهتری در این صنعت به کار گرفته شد و امروزشاهد تولید اتومبیل های بهتر و تکامل یافته تری در مقایسه با پیکان در کشور هستیم. واحد ما هم از این قاعده مستثنی نبوده و در شروع به کار طبعاً ایراداتی داشت که به مرور زمان برطرف شده و می رود به طور کامل با استانداردهای جهانی مطابقت داشته باشد.
مدیر کارخانه کاوه سودا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در سالهای پیش و قبل از اینکه پساب کارخانه به وسیله لوله هایی به دریاچه ارومیه هدایت شود مقداری از زمینهای کشاورزی را تخریب کرد؛ هرچند که ما خسارت زمین داران را جبران کردیم و زمینها به تدریج احیا شدند و اکنون شاهد درختکاری در آنها هستیم .
حُسنی افزود: با این وجود عدهای گیر داده اند که این پساب موجب آلودگی دریا چه میشود؛ در صورتی که در دنیا پساب کربنات سدیم آلاینده محسوب نمیشود؛ چرا که منشأ آن، نمک است و نمک نه تنها آلاینده نیست بلکه یک ماده ضد آلایندگی است. به قول معروف هرچه بگندد نمکش میزنند.
وی در ادامه اضافه کرد: کشورهای مختلف دنیا کارخانه تولید کربنات را دارند و پساب آ نرا به دریا و یا به رودخانه هدایت میکنند. کارخانه تولید کربنات کشور ایتالیا در مجاورت مناطق مسکونی قرار گرفته و پساب آن همراه با رسوباتش به دریا می ریزد؛ دریایی که در آن ماهی وجود دارد و مردم در آن شنا می کنند. نانسی فرانسه تقریباً شهری در اشل مراغه و کمی بزرگتر است که کارخانه کربنات آن در کنار یک رودخانه کوچک قرار گرفته و پساب کارخانه پس از گرفته شدن رسوبات به آن هدایت میشود. در این رودخانه هم ماهی وجود دارد.
وی همچنین افزود: کارخانه مستقر در مرسین ترکیه جمعا سه تا لاگون دارد که پساب آنها را به وسیله کانالی به دریا هدایت می کنند و در همین دریا مردم شنا می کنند. پساب کارخانه مستقر در سنترال سیتی آمریکا واقع در ایالت کنتاکی نیز که یک شهر ۷۰۰ هزار نفری است، به دریا هدایت میشود و مردم از نمک آن استفاده میکنند.
مدیر کارخانه کاوه سودا در ادامه با بیان اینکه: در سال ۸۹ حوزچههای ما ترکیدند و پساب آنها روی ۶۰۰ هکتار از زمینهای مسیر اثر گذاشتند افزود: دلیل بروز این مشکل بیتوجهی مسئولان وقت بود که مجوز لوله گذاری را به موقع به ما ندادند. البته همانطور که اشاره شد این زمینها احیا شدند و برابر آنالیز متخصصانِ آب و خاک و اساتید دانشگاه، اندازه شوری آب های زیرزمینی نرمال تشخیص داده شد.
وی افزود: متاسفانه به رغم انتشار نتیجه کارشناسی در فضاهای عمومی و رسانه ها شماری با اظهار نظر های عامیانه همچنان بر طبل مخالفت می کوبند و نمیخواهند واقعیتها را بپذیرند!
وی با تاکید بر اینکه: در سطح دنیا پساب کربنات سدیم جزو مواد آلاینده محسوب نمیشود گفت: چون منشاء آن نمک است و اگر شما آن را آنالیز کنید خواهید دید که پارامترهای آن با پارامترهای آب دریاچه ارومیه کوچکترین تفاوتی ندارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در این نشست گفت: بر خلاف اظهارنظرهای رایج، حسابهای بانکی کاوه سودا در بانک های مراغه است و این واحد سه نوع مالیات در مراغه می پردازد. یکی از این مالیاتها مالیات بر ارزش افزوده است که در اثر فعالیت کارخانه حاصل می شود. دیگری مالیات بر فروش کالاهای تولیدی است و سومی مالیاتهای پیمانکاران و قرار دادها است. از جمله قراردادی که ما با دانشگاه مراغه بسته ایم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد نزدیک به ۸۵ درصد درآمد مالیاتی مراغه را کاوه سودا پرداخت میکند و اگر مالیات این واحد نبود فشارهای مالیاتی روی کسبه مراغه اعمال می شد؛ زیرا امور مالیاتی یک شاخص دارد که باید وصول شود که ۸۵ درصد این شاخص توسط کاوه سودا تأمین می شود.
وی با اشاره به اینکه: متأسفانه با وجود همه واقعیتها هنوز برخی از نگرش ها درباره کاوه سودا منفی است و شماری با ادعاها و اظهار نظر های خلاف واقع، درباره این مجتمع، به شبهات و شائبه ها دامن میزنند گفت: این عده همیشه به دنبال گرفتن نقطه ضعف هستند و میخواهند با طرح آنها کارخانه را مقصر جلوه دهند که امیدوارم این عده مسائل را واقعبینانه و با سعه صدر تحلیل کنند.
مدیر کاوه سودا در پایان گفت: بانیان و مدیران کاوه سودا سرمایه خود را در امر تولید و اشتغال به کار گرفته اند و افزون بر ایجاد فرصتهای شغلی برای کارجویان، از طریق صادرات و ارزآوری در تقویت بنیانهای اقتصاد کشور نقش اساسی ایفا می کنند. اکنون نزدیک به ۱۵۰۰ نفر در این کارخانه مشغول به کارهستند و با بهره برداری از پروژه خط تولید بطری سبک و نیروگاه برق ۲۵ مگاواتی (با هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری) تعداد شاغلین در این مجتمع صنعتی- تولیدی از دو هزار نفر تجاوز خواهد کرد بنابراین کمال بی انصافی است اگر قضاوت ها درباره آن یک جانبه، غیر منصفانه و عاری از حقیقت باشد.