علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد

زمین لرزه‌ی غمبار 2/6 ریشتری در بخش هایی از استان آذربایجان شرقی،‌ دودمان هزاران تن از هموطنان مان را بر باد داد و شمار زیادی از ساکنان این بخش ها را در سوگ عزیزانشان سیاه پوش کرد. کشته و مجروع شدن صدها انسان بی گناه ، تخریب هزارها واحد مسکونی، بی خانمان شدن چندین هزار از ساکنین منطقه و وارد شدن میلیاردها تومان خسارت مالی به مردم، نتیجه و ما حصل این زمین لرزه ی نه چندان شدید در این منطقه بود.
برابر آمارهایی که از بدو وقوع زلزله تا حال حاضر به طور پراکنده و تا حدودی متناقض از رسانه ها منتشر شده است:  حدود 133 روستا بیش از 30 تا 100 درصد تخریب شده، نزدیک به 500 نفر جان خود را از دست داده ، 155 هزار نفر بی خانمان شده و بالغ بر 5000 میلیارد ریال خسارت به اموال و داریی های مردم واردشده است. که این همه در نوع خود درحد یک فاجعه است. فاجعه ای که قابل پیش گیری بود و می شد آن را با یک ژرف اندیشی و تدبیر ویژه مهار کرد و یا حداقل از شدّت آن کاست .
طبق اظهار پرفسور بهرام عکاشه، پدر علم زمین شناسی ایران : در هیچ جا ی دنیا زلزله ی 4/6 ریشتری این همه کشته و زخمی نمی دهد. حتی در کشورهای زلزله خیز، همانند ژاپن و چین، زلزله های با درجه ریشتر بالاتر باعث این سطح از تلفات انسانی و خسارت های مالی نمی شود. عکاشه ، تنها دلیل خرابی ها و کشته ها در این قبیل زلزله ها را غیر مقاوم بودن سازه ها ، بویژه در روستاها می داند و خاطرنشان می کند : دولت باید برای مقاوم سازی خانه ها برنامه داشته باشد و آن را به طور جدی اجرا کند.
 برآوردهای اولیه ی کارشناسان، از خسارت دو هزار میلیارد ریالی تنها در شهرستان اهر حکایت دارد که باید به نحوی جبران شود و اگر دولت محترم قبل از وقوع حادثه، این رقم را صرف مقاوم سازی خانه های روستایی می کرد، شاید اکنون شاهد این حجم از تلفات و خسارت ها در مناطق زلزله زده نبودیم.
 اکثر ما شاید زلزله ی لار، زلزله ی رودبار و بم را بخاطر بیاوریم. این زلزله ها هر یک با فواصلی نسبتاً کوتاه و شدت وضعفی نزدیک به هم ، هزاران کشته و زخمی برجای گذاشت و خسارت های سنگینی به اموال و دارایی های مردم وارد ساخت.
طبق بررسی های انجام شده : اصلی ترین علت گستردگی خرابی ها و خسارت ها و مرگ و میرها در همه ی این زمین لرزه ها، عدم رعایت ضوابط و استانداردهای ایمنی در ساخت و ساز ها بوده است .
 هر چند دولت محترم با اجرای برنامه ی مقاوم سازی خانه های روستایی ، در سال های اخیر در بسیاری از روستا ها، روستاییان را در مقاوم سازی واحدهای مسکونی یاری نموده ؛ امّا تخریب50 هزار خانه ی روستایی  اغلب خشت و گلی در 132 روستای زلزله زده ی آذربایجان نشان دهنده ی این واقعیت است که برنامه ی مذکور نه تنها از سرعت و جامعیت کافی برخوردار نبوده بلکه مناطق زلزله خیز و خانه های نا امن موجود در این مناطق در اولویت قرار نگرفته اند . متأسفانه با وجود پشت سر نهادن تجربه ی تلخ و ناگوار زمین لرزه های قبلی درجای جای کشورمان، هنوز به این باور نرسیده ایم ،که علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.
با وجود آگاهی از این که با وقوع هر زلزله ای افزون بر تحمل داغ عزیزانمان ناچاریم برای بازسازی مناطق آسیب دیده و بازگرداندن شرایط به قبل از زلزله، چندین برابر هزینه های ایمن سازی ساختمان ها هزینه کنیم، باز در انجام این امر مهم تعلل می ورزیم و تا وقوع حادثه ای دیگر دست روی دست می گذاریم . در زلزله ی اخیر دیدیم که چگونه هموطنان نو عدوست مان در سراسر کشور  به طور یک پارچه و متحد، به کمک حادثه دیدگان شتافتند و جلوه هایی از نو عدوستی و اتحاد و فداکاری و ایثار را به نمایش گذاشتند و در کاستن از بار سنگین تألمات روحی و تأمین نیازهای زلزله زدگان با هم به رقابت برخاستند.
. اگر این کمک ها در یک حرکت نظام مند و سازمان دهی شده قبل از وقوع این گونه حوادث جمع آوری و به مصرف مقاوم سازی خانه های روستایی می رسید ، شاید امروزه شاهد بروز این مصیبت بزرگ در منطقه نبودیم.
 دریغ است که در هنگامه ی آسمان خراش ها و برج های رفیع و در عین حال مقاوم، روستائیان زحمتکش ما، بویژه در مناطق زلزله خیز در بیغوله های محقر و اغلب خشت و گلی و طبعاً نا امن زندگی کنند و در معرض خطرات جانی و مالی قرار گیرند.
 بنابراین بیائید تمام توان خود را دریاری رساندن به انسان هایی که به حکم تقدیر و سرنوشت محکوم به سکونت در مناطق حادثه خیز شده اند متمرکز کنیم و اجازه ندهیم زندگی و موجودیت آنان دستخوش حوادثی گردد که قابل پیش گیری و چاره جویی هستند و با اندک تدبیر و تدبر مهار می شوند.