ابرها دربچه های خروجی خود را به روی زمین بسته اند!

 بارها نوشتیم و نوشتند و هشدار دادند و اعلام خطر کردند که: ایران در اقلیم گرم و خشک قرار گرفته. کشور به شدت، گرفتار پدیده خشکسالی است. آسمان با زمین قهر کرده. ابرها دریچه های خروجی‌ خود را به روی زمین بسته اند. بارشها به شدت افت کرده. زمین از تشنگی له له می زند. دد و دام، از تشنگی تلف می شوند. دیگر نباید چشم امید به آسمان دوخت. باید با یک دید بازتر به خشکسالی نگریست...

در سال آبی 1400-1399 بیشتر مناطق کشور با خشکسالی شدید تا بسیار شدید، رو به رو است. بر اساس آمار های رسمی اعلام شده: میزان بارندگی در سال زراعی جاری نسبت به سال گذشته  52/6 درصد کم شده است. در برخی از مناطق بارشها نسبت به حد نرمال ۸۳ درصد کاهش داشته. پدیده خشکسالی سالها در کشور ما ادامه خواهد داشت. اکنون منابع آب زیر زمینی کشور رو به اتمام است. آب در پشت سدها پس نشسته. رودخانه ها، دریاچه ها و تالابها یکی پس از دیگری خشک شده یا می شوند. در برخی از استانها و شهرستانها بی آبی بیداد می کند. در برخی دیگر، حتی آب کافی برای آشامیدن وجود ندارد. 304 شهر کشور در تنش آبی و 101 شهر در وضعیت قرمز قرار دارند.

 وضعیت در ایران، از مرحله کم‌ آبی، بی‌آبی، تنش آبی و بحران آبی گذشته و به فاجعه آبی تبدیل شده است! اینهمه شعار نیست؛ بلکه واقعیتهای عینی و ملموسی هستند که در جلوی چشمان حیرت زده ما اتفاق می‌افتند و نیازی به شرح و بسط و قسم و آیه و بازگویی و بازنمایی و من بمیرم تو بمیری و بالاخره تکرار مکررات نیست؛ بنابراین، چرا بیدار نمی شویم؟! چرا باور نمی کنیم؟! چرا احساس مسئولیت نمی‌کنیم؟ چرا اینهمه می ریزیم و می پاشیم و هدر می دهیم؟! چرا تا این حد، اسراف می کنیم ؟! چرا منابع موجود را به درستی مدیریت نمی کنیم؟!

مردم عزیز! مسئولان و مدیران محترم! باید در نحوه مدیریت و مصرف منابع آب بازنگری شود. باید برای مقابله با پیامدهای این پدیده برنامه ریزی شود. خشکسالی ویروس نیست که واکسن داشته باشد. عبور از خطر خشکسالی تدبیر می خواهد، برنامه می خواهد. چشم انداز می خواهد.

 با توجه به اینکه 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف و بلکه هدر می شود، باید در شیوه های منسوخ شده کشاورزی تجدید نظر شود. باید ساز و کارهای نوین مبتنی بر فناوریهای پیشرفته جایگزین آبیاری سنتی شود. باید با یک برنامه ریزی راهبردی از کشت و زرع اقلام آب بر و در عین حال کم ارزش جلوگیری شود. باید از پافشاری در بحث خود کفایی محصولات آب بر مانند: برنج، گندم و برخی از صیفی جات، صرفنظر شود... در وضعیت کنونی هر گونه تعلل در مدیریت منابع موجود آّب گناهی است نابخشودنی. همچنین هر گونه بی ملاحظگی و زیاده روی در مصرف آب، به ویژه در بخشهای کشاورزی و صنعت به هیچوجه به صلاح کشور نیست.    

در شرایط کنونی مسئولیت مردم و دولت، در هم تنیده و باید در راستای مدیریت منابع و جلوگیری از هدر رفت آب، نوعی تعامل و همدلی در بین آنها برقرار شود. دولت باید امکانات، فناوریها، ساز و کارها و برنامه های لازم برای آبیاری مدرن، جایگزینی کشت محصولات آب بر با محصولاتی که به آب کمتر نیاز دارند و در نهایت  ارائه راهکار های لازم برای استفاده بهینه از منابع موجود را در اختیار کشاورزان و صنعتگران قرار دهد و مردم نیز در مقابل، با صرفه جویی در مصرف آب دولت را در عبور از این بحران یاری کنند.

طبق نظر کارشناسان حوزه آب: با توجه به تداوم روند خشکسالی در کشور و اثرگذاری آن بر بخش های اقتصادی و زیربنایی، باید طبق یک برنامه جامع، تحت عنوان: برنامه جامع خشکسالی، با تغییر الگوی مصرف و مدیریت استفاده بهینه از ذخایر موجود آب از ایجاد بحران بی‌آبی کامل در کشور جلوگیری شود.

سی ام تیر ماه 1400 عباسعلی خسروداد